شمال نیوز: هر ساله در روز ۳ خرداد و با فرا رسیدن سالروز آزادی خرمشهر بسیاری از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و راویان جنگ شروع به روایت داستان‌های مهم و تاثیرگذار جنگ و جبهه می‌کنند. بسیاری از این افراد نقل کننده دلاورمردی‌های سربازان، استقامت مردم و هوشمندی فرماندهان ایران هستند اما کمتر به آن سمت یعنی رژیم بعث عراق پرداخته می‌شود.

در این گزارش قصد داریم به بخشی از زلزله‌ای که بعد از عملیات بیت‌المقدس در ارتش بعث رخ داد، اشاره کنیم. اما پیش از هر چیز، باید به این مهم بپردازیم که خرمشهر تا چه اندازه برای صدام حسین و رژیم بعث مهم بوده است.

صدام و رویای عرب‌سازی خرمشهر

پس از اشغال شهر، رژيم بعث دست به اقدامات عجيبی زد. اقداماتی که نشان می‌دهد خرمشهر تا چه اندازه برای دیکتاتور عراق مهم بوده است.

طبق گزارش‌ها، به دستور صدام، براي اداره شهر، يك عراقي به نام «حسين عطا» به سمت شهردار محمره (نامي كه رسانه‌های عراقی براي خرمشهر به كار می‌بردند) برگزيده شد و در اولين گام، مقدمات تاسيس شهرك صدام فراهم شد.

تأسيس و افتتاح مدرسه ابتدايی عرب زبان در خرمشهر با حضور وزير آموزش عراق و ساير مقامات بعثی، از ديگر اقدامات رژيم بعث براي تثبيت اشغال خرمشهر بود. تاسیس بازار عربی در خرمشهر اقدام دیگر بعثی‌ها بود. در همين راستا تعدادی از تجار بصره، بازار عربی محمره را در محل بازار سابق خرمشهر برپا كردند.

اما خرمشهر اهمیت بسیار بیشتری برای عراق داشت. «طه شكرچي» از فرماندهان بعثی پس از اشغال خرمشهر به رياست بانك بعث در شهر برگزيده شده بود. شکرچی وظيفه تخليه كليه بانك‌های خرمشهر را برعهده گرفت. خرمشهر بزرگ‌ترين بندر تجارتی ايران (در زمان شروع جنگ) محسوب مي‌شد و به همین دلیل، بانک‌هایش مملو از پول و ارزهای خارجی و طلا و جواهرات بود.

در همین راستا، رژيم بعث پس از اشغال خرمشهر كميته‌ای موسوم به كميته تخليه اموال تشکیل داد. پس از تشكيل اين كميته حدود 15 هزار يخچال به عراق منتقل شد. اموال و اثاثيه 25 هزار واحد مسكونی شهر به بندر بصره منتقل و پس از فروش در آن‌جا، مبلغ آن به حساب ارتش عراق واريز گرديد. 700 هزار تن كالا که به همراه 5 هزار اتومبيل خارجی كه در بندر عظيم خرمشهر تخليه شده بودند، به دست اشغالگران، به غارت برده شد، سپس سرهنگ احمد زيدان، فرمانده نيروهاي عراق مستقر در خرمشهر، دستور تخريب كامل شهر را صادر كرد و بسياري از منازل با TNT تخريب شدند.

جنون صدام پس از آزادسازی خرمشهر، همه را اعدام کنید!

بعد از آزادسازی خرمشهر به دست‌ دلاورمندان ایران در سال ۱۳۶۱، صدام دچار جنون شد. فقرات بالا به خوبی نشان می‌دهد که خرمشهر چقدر برای صدام مهم بود و آزاد‌سازی‌ آن تا چه اندازه اعتبار او را از بین برد. اهمیت خرمشهر به خصوص از این رو بود که با بازپس‌گیری آن، صدام دیگر هیچ شهر مهمی از ایران را در دست نداشت و خوب می‌دانست که به زودی باید جنگ را در خاک عراق ادامه دهد.

از این رو، در جریان عملیات بیت‌المقدس، صدام به همه سربازان دستور داد که تا دم مرگ جنگیده و عقب نشینی نکنند. با این حال، فشار جبهه‌ ایران به حدی بود که تیپ‌های عراقی یکی پس از دیگری مجبور به عقب نشینی می‌شدند. این اتفاق خشم صدام را مضاعف کرد و دیکتاتور عراق بلافاصله به فرمانده‌هان نظامی مستقر در جبهه خرمشهر دستور داد که هر که عقب نشینی کرد، اعدام شود.

دستور رسمی صدام به ژنرال‌های عراقی در خرمشهر بدین قرار است:

«سري و فوري
از: فرماندهي نيروهاي پليس در محمره (خرمشهر)
به: كليه يگان‌هاي تابعه
شماره 1973
نامه ل ۱۱ سری و فوری ۱۲۳۰ كه به وسيله نامه فرماندهي منطقه محمره (خرمشهر) سری و فوری اس/ق ص/ ۷۴۳۳ به اين يگان ابلاغ شده به شرح زير است:
هر افسر و سربازی كه از ميدان نبرد فرار كند، فوراً‌ اعدام می‌شود. كليه فرماندهان مؤظفند اين دستور را اجرا نمايند چنانچه در اجرای اين امر ترديد به خود راه دهند، عواقب امر به عهده خود آنان خواهد بود و خود در معرض اعدام قرار خواهند گرفت.
مراتب جهت اجرا و اعلام نتيجه
سرهنگ دوم پليس غانم يوسف احمد
فرمانده نيروهای پليس محمره (خرمشهر)»

 چند فرمانده عراقی کشته یا اعدام شدند؟

در عملیات بیت‌المقدس نزدیک به ۳۷ هزار نفر از نیرو‌های دشمن اسیر، کشته یا زخمی شدند که بیش از ۵۰ درصد توان رزمی انسانی دشمن را در بر می‌گرفت؛ در میان فرماندهان کشته‌شده عراقی کسانی همچون سرهنگ عبدالواحد الاماره فرمانده گردان یکم تیپ ۵۰۱، سرهنگ احمد زیدان، سرهنگ سعدی فرمانده تیپ ۶۰۳، سرهنگ ستاد عبدالواحد شکاهره الاسدی، سرهنگ ستاد ضرغام‌الخزرجی افسر ستاد لشکر ششم، سرهنگ ستاد تامر طاهر الدوری و سرلشکر ستاد صلاح قاضی وجود داشتند که یا در صحنه نبرد به هلاکت رسیدند و یا در حال فرار با دستور وزیر دفاع عراق تیرباران شدند.

همچنین صدام روز ۲۴ خرداد فرمانده لشکر سوم زرهی جواد اسعد شیتنه، محسن عبدالله فرمانده تیپ ۱۲ زرهی ابن‌ولید و شاکرالعماری یکی از فرماندهان ارشد ارتش خود را به دلیل از دست دادن خرمشهر، اعدام کرد.

فرماندهان ارشد اعدام شده بعثی

در میان اعدام‌شدگان، سه فرمانده ارشد ارتش بعث وجود داشتند که اعدامشان از سایرین مهم‌تر بود و تیربارانشان رعب و وحشت عجیبی در دل سربازان و فرماندهان بعثی به وجود آورد. این سه فرمانده بدین قرار بودند: جواد شیتنه، صلاح قاضی و سرهنگ زیدان.

***جواد اسعد شیتنه

جواد اسعد شیتنه فرمانده لشکر سوم زرهی عراق بود که بعد از عملیات بیت‌المقدس به دستور صدام اعدام شد.
شیتنه به همراه سرهنگ دوم ستاد محسن عبدالله فرمانده تیپ ۱۲ زرهی ابن ولید تیرباران شد.
اتهام وی ترس و تردید در انجام مأموریت ضد حمله و عدم برخورد مناسب برای ایجاد ترس در میان نیروهای تحت امرش بود.

***صلاح قاضی

صلاح قاضی فرمانده سپاه سوم عراق در جنگ تحمیلی بود که در اردیبهشت ماه سال ۶۱ به دستور صدام حسین اعدام شد.
صلاح قاضی اهل استان الانبار بود و پس از کودتای ۱۷ تموز در ارتش عراق رشد کرد.  احمد حسن البکر او را به عنوان فرمانده گردان چهارم تانک تابع لشکر چهارم پیاده منصوب کرد. سال ۱۳۵۹ فرمانده تیپ ۱۶ زرهی شد. چند ماه بعد به عنوان فرمانده لشکر پنجم مکانیزه و اواخر سال ۱۳۶۰ فرمانده سپاه سوم عراق شد.
در عملیات بیت‌المقدس صلاح قاضی دستور عقب‌نشینی از خرمشهر را صادر کرد که به همین خاطر به دستور صدام اعدام شد.

***احمد زیدان

سرهنگ زيدان فرمانده نيروهاي مستقر در خرمشهر بود. او یکی از مهم‌ترین نظامیان عراقی حاضر در خرمشهر بود اما به هنگام فرار به دستور صدام اعدام شد. البته برخی معتقدند او هرگز اعدام نشد و قبل از محاکمه صحرایی روی مين رفت و کشته شد.